Fructosestroop of high fructose corn syrup is een veelgebruikt ingrediënt in frisdranken, vruchtendrankjes en kant-en-klare voedingsmiddelen. Daarmee is het een populair alternatief voor rietsuiker geworden – maar is het ook veilig? Dat is een onderwerp van discussie, zeker als het gaat om de mogelijke gevolgen van langdurig gebruik. Onderzoek naar de kwalijke effecten van dit vaak onzichtbare ingrediënt heeft tot nu toe een grote verscheidenheid aan resultaten opgeleverd.
Een grote inname van toegevoegde suikers – in welke vorm dan ook – kan tot tal van verschillende gezondheidsproblemen leiden, variërend van overgewicht tot aantasting van het gebit, tekorten aan bepaalde voedingsstoffen en een verhoogde kans op hartproblemen. Daar is eigenlijk iedereen het wel over eens. Maar hoe zit het nu als het om fructosestroop gaat? Moeten we dit ingrediënt koste wat het kost vermijden, zelfs als we er slechts beperkte hoeveelheden van zouden binnenkrijgen?
Fructosestroop en rietsuiker zijn biochemisch niet identiek aan elkaar: rietsuiker is een natuurlijk voedingsmiddel, terwijl fructosestroop een industrieel product is. Ook wordt fructosestroop op een heel andere manier door het lichaam verwerkt en opgenomen. Fructosestroop wordt in bepaalde gevallen gemaakt van genetisch gemodificeerde maïs.
In een onderzoek aan de Princeton University kreeg een groep ratten fructosestroop, terwijl een tweede groep gewone suiker toegediend kreeg. Bij een identiek aantal ingenomen calorieën was het duidelijk dat ratten die fructosestroop kregen aanzienlijk meer in gewicht toenamen dan de ratten in de andere groep. Die gewichtstoename betrof vooral buikvet, wat extra risico’s met zich meebrengt. Bovendien ging het triglycerideniveau van de ratten in deze groep duidelijk omhoog. Samen met een toename van HDL, ook wel bekend als het ‘slechte’ cholesterol, kan een verhoogd triglycerideniveau leiden tot het dichtslibben van aderen en – daarmee – een verhoogde kans op hartklachten, een hoge bloeddruk en zelfs beroertes.
Inname van fructosestroop verhoogt daarnaast de kans op de ontwikkeling van diabetes type 2. Dit verhoogde risico op suikerziekte kwam aan het licht in het metabolisch profiel van de ratten die met suiker gezoete drankjes toegediend kregen, waarbij een gereduceerde homeostase van glucose en insuline aan het licht kwam.
Ook langdurige leverschade wordt genoemd als een bijverschijnsel van de consumptie van fructosestroop. Dit betekent vooral een verhoogd risico voor mensen die een overwegend zittend bestaan leiden. Overmatig gebruik van fructosestroop kan bovendien tot een leververvetting leiden.
Een indirect gezondheidsprobleem dat gelinkt wordt aan het gebruik van fructosestroop is de opname van kwik, een berucht zwaar metaal dat bij het produceren van deze stroop toegepast wordt. Van dit giftige metaal kan tot 0,5 microgram per gram fructosestroop voorkomen. Als je daarbij nagaat dat de gemiddelde inname van fructosestroop al gauw 50 gram per dag (!) bedraagt, is het duidelijk dat dit kan leiden tot een uiterst riskante toename van dit metaal in het lichaam.