De anticonceptiepil bestaat inmiddels ruim 50 jaar, en is inmiddels zo gewoon geworden, dat we het gewoon ‘de pil’ zijn gaan noemen. Maar in die halve eeuw is er veel veranderd in die pil, met name de hoeveelheid hormonen. De geschiedenis van de pil, die inmiddels 53 jaar oud is.
Introductie in Nederland
In 1962 werd de pil in Nederland geïntroduceerd. De pil bestond, en bestaat nog steeds, uit 2 belangrijke hormonen: Oestrogeen en Progestageen. In die begintijd was de concentratie van deze twee hormonen heel erg hoog. Hier is inmiddels grondig verandering in gekomen en is er veel veranderd aan de concentratie en de samenstelling van de pil.
De werking van de pil
Je neemt de pil iedere dag in, maar weet je wel precies hoe het werkt en wat er in je lichaam gebeurt? Even een opfrisser van je geheugen:
De twee belangrijkste hormonen in de pil hebben ieder hun eigen functie in het gehele proces. Het hormoon Progestageen zorgt er voor dat er geen zwangerschap plaats kan vinden. Het andere hormoon, Oestrogeen, reguleert de menstruatie. Zonder dit laatste hormoon zou je op ieder moment een bloeding kunnen hebben.
Het hoofd van de afdeling seksuologie van het AMC in Amsterdam heeft een goede omschrijving van de werking van de pil:
“…Met de pil laat je het lichaam als het ware denken dat er een zwangerschap is, waardoor er geen eisprong meer plaatsvindt. Dit gebeurt met een progestageen, een synthetische variant van het hormoon progesteron: deze geeft de hersenen het signaal dat er geen opdracht tot een eisprong gegeven hoeft te worden. Naast het onderdrukken van de eisprong maakt de pil het baarmoederslijmvlies ongeschikt voor innesteling van een bevruchte eicel…”
Bijwerkingen
Met name in de beginperiode, toen er nog maar 1 soort pil bestond die ook nog eens een zeer hoge concentratie hormonen had, kwamen veel klachten over ongewenste bijwerkingen zoals hoofdpijn, vermoeidheid, verminderd seksueel verlangen en stemmingswisselingen. In de loop van de jaren zijn er vele soorten pillen ontwikkeld, ieder met een eigen samenstelling zodat voor iedere vrouw de best mogelijke combinatie gevonden kan worden. Het is waar dat de ‘perfecte’ pil zonder bijwerkingen niet bestaat, maar door de vele varianten die nu beschikbaar zijn de mogelijke bijwerkingen wel veel kleiner geworden.
Meerfasepillen
De ouden monofasische, pillen hadden allemaal dezelfde hoeveelheid hormonen. De nieuwe meerfasepillen hebben een wisselende hoeveelheid hormonen die zorgen voor de correcte hoeveelheid op het juiste moment in de cyclus. Uiteindelijk bevat de hele strip net zoveel hormonen als die van een monofasische pil, maar het wordt beter verdeelt tijdens de hele cyclus. Niet alle vrouwen verdragen dit, en krijgen last van stemmingswisselingen. Daarbij kun je de cyclus niet zelf controleren door de menstruatie uit te stellen.
De pil in de toekomst
Volgens de wetenschap staan er nog veel ontwikkelingen te wachten voor de pil. Natuurlijk zullen er nog meer varianten komen, zodat er steeds meer maatwerk kan worden toegepast. Maar een mogelijke nieuwe ontwikkeling zou kunnen zijn dat de vruchtbaarheid op gen-niveau wordt geregeld. Basaal gezegd zou het verantwoordelijke gen ‘uitgezet’ kunnen worden in de periode dat je niet zwanger wilt worden. Als je dan klaar bent voor kinderen, kan het gen weer ‘aangezet’ worden. Klinkt goed, maar dat kan nog wel even duren…
