Je staat, als spreker, vlak voor een belangrijke presentatie wanneer plotseling van alles in je lichaam gebeurt: Adrenaline kolkt door je lichaam en je hebt de neiging om gewoon weg te rennen. Je wordt duizelig en je bent bang dat je straks geen woord uit je mond kan krijgen. De stress slaat toe!
Wat is stress?
Stress is een reactie van je lichaam wat al sinds mensenheugenis zijn nut bewezen heeft voor het voortbestaan van de mensheid. Stress is een manier om ons te kunnen verweren tijdens crisissituaties. In principe reageert je lichaam in een fractie van een seconde door onbelangrijke lichaamsfuncties, tenminste voor dat moment, in de slaapstand te zetten, zodat bloed en energie vrijkomt voor de plekken waar dat extra nodig is. Dit zijn de vitale functies voor het lichaam, de functies die je op dat moment heel hard nodig hebt om te overleven.
Wat er in je lichaam gebeurt
Op het moment dat de stress losbarst, gaat de adrenaline door je lichaam kolken en je voelt je plotseling veel sterker, je kunt sneller lopen en je pijngrens ligt plotseling veel hoger. Allemaal reacties die je in staat stellen om levend en wel uit de crisissituatie te komen.
Enkele symptomen:
- Je bloeddruk gaat omhoog doordat je hart krachtiger en sneller gaat kloppen.
- Je bloedsuikerspiegel gaat heel snel omhoog. Deze extra suikers, die uit niet-vitale cellen wordt gehaald, heb je nodig als extra energie voor de vitale functies.
- Je begint sneller te ademen om meer zuurstof binnen te krijgen.
- Je ogen gaan wijd open staan.
- Je begint te zweten, in een poging om je lichaamstemperatuur op peil te houden.
- Je spijsverteringsorganen worden nagenoeg volledig stilgelegd, waardoor je nodig naar het toilet moet.
- Je immuunsysteem wordt stilgelegd, om energie te sparen.
- Je lichaam maakt endorfine aan. Dit is een pijnstiller waardoor je geneigd bent om over je grenzen heen te gaan. Je voelt immers geen pijn meer.
Een hele lijst van reacties! Op zich niet erg, want het is een natuurlijk mechanisme. Maar een belangrijke voorwaarde is dat je daarna weer de gelegenheid moet hebben om te kunnen ontspannen, waardoor je lichaam de normale functies weer kan opstarten.
Chronische stress
Zodra er een moment komt dat je alléén maar stress hebt, door wat voor oorzaak dan ook, heb je een probleem. Met name als je niet de gelegenheid hebt, of de tijd neemt, om te ontspannen. Op dat moment hebben we te maken met chronische stress. Kijk eens goed naar het bovenstaande lijstje! Dan kunnen we snel concluderen wat er dan met je lichaam gebeurt zonder dat het zich kan herstellen:
- Je bloedsuikerspiegel is continue te hoog
- Je bloeddruk is continu te hoog
- Je spijsverteringsorganen functioneren niet efficiënt.
- Je immuunsysteem is uit balans.
- Je ademhaling is snel en onrustig.
- Je spieren zijn continu gespannen, waardoor nek- en rugklachten kunnen ontstaan.
Zo’n situatie kan wel even goed gaan, maar op een bepaald moment breek je en ben je ernstig ziek!
Ontspannen is een must!
Om zo’n situatie te voorkomen, is het van heel groot belang om regelmatig te ontspannen. Afhankelijk van de ernst, kun je denken aan regelmatig een avondje of een weekendje weg met je partner, meditatieoefeningen, yoga of gewoon lekker sporten om je hoofd leeg te maken. In ieder geval activiteiten waardoor je gedachten afgeleid worden. Maar het beste is om regelmatig, met behulp van meditatie en yoga, je hoofd écht helemaal leeg te maken. Je zult zien dat je daarna veem meer energie hebt, en anders tegen de zaken aankijkt. Zonder stress!