Weet jij wat de verschillende keurmerken voor voeding betekenen, waar ze voor staan en onder welke voorwaarden de producten gekeurd worden? Nee? Is niet verwonderlijk, want er is een ware wildgroei gaande. Het is bijna ondoenlijk om op de hoogte te zijn van alle keurmerken. Fabrikanten maken handig gebruik van deze verwarring door eigen ‘keurmerken’ te introduceren die uiteindelijk dus helemaal geen waarde hebben.
We hebben het al eerder beschreven in verschillende artikelen: De meest gebruikte keurmerken met alle voor- en nadelen. Maar uit een onderzoek is gebleken dat het vertrouwen in keurmerken sterk dalende is. De redenen die hiervoor gegeven worden zijn veelzijdig, maar de meest genoemde is de verwarring. Het grote aantal keurmerken waarbij niet altijd even duidelijk is waar ze allemaal voor staan. Steeds minder mensen letten op deze keurmerken, en vallen terug op de verpakking met een blije kip of met een knuffelbaar kalfje die in vrolijk en onbezorgd in de wei rondhuppelt. Met een verpakking zoals dit, zal het wel goed zijn. Niets is minder waar, want de meeste ‘blije kippen’ hebben het daglicht nog nooit gezien, laat staan dat ze ‘blij’ zijn.
Is een enkel keurmerk een optie?
Als blijkt dat er zoveel verwarring is door de vele goedbedoelde logo’s en benamingen, komt de volgende vraag naar boven drijven: Is het niet beter om één enkel keurmerk te hebben? Dit is natuurlijk een zeer loffelijk streven, maar volgens mij ondoenlijk. Hoe ga je dan alles vergelijken? Aan welke criteria moeten de producten dan voldoen? Moeten de producten biologisch zijn? Of gewoon gezond zijn? En als het product dan geen keurmerk draagt, betekent dit dan automatisch dat het betreffende product ongezond is? Allemaal vragen die waarschijnlijk voor altijd onbeantwoord blijven.
Een betere oplossing is om de producten in groepen te verdelen, en dat als uitgangspunt te nemen. Maar dan nog blijft het een wildgroei, want een product wat een biologisch keurmerk draagt, is niet per definitie ook nog eens gezond. Witte suiker kan in theorie biologisch geteeld en verwerkt worden, maar het blijft daarna altijd nog ongezonde witte suiker.
Als we hier nog even op verder gaan, zouden er keurmerken moeten zijn die of op gezondheid keuren, of op biologisch, of op andere criteria. In feite zijn we dan weer terug bij af, want dat bestaat allemaal al. Er is een keurmerk voor biologisch, biologisch dynamisch, gezond/ongezond, eerlijke handel, en ga zo nog maar even door.
De verschillende keurmerken zullen dus blijven bestaan, maar hier en daar zijn wel verbeteringen toepasbaar: Het beperken van het aantal om wildgroei te voorkomen, en betere voorlichting over de criteria waarop gekeurd wordt.
Nep-keurmerken
Om het allemaal nog wat onoverzichtelijker te maken, zijn er ook heel veel nep-keurmerken. Mooie logo’s die door de fabrikant zelf ontworpen zijn, waarbij de consument moet geloven dat het hier om een officieel keurmerk gaat. Maar niets is minder waar, want het is hierbij de bekende slager die zijn eigen vlees keurt. Een aanduiding die dus helemaal niets waard is, hoe goed bedoeld het ook mag zijn.
Als je twijfelt, kun je een keurmerk altijd even controleren via de website van het voedingscentrum. Op deze site staan alle officiële keurmerken die in Nederland toegestaan zijn, en de criteria waarop gekeurd wordt. Als je op deze site een bepaald keurmerk niet vindt, dan kun je hem waarschijnlijk wel vinden op de site keurmerken.net. Deze site verzamelt alle dubieuze keurmerken die totaal geen waarde hebben.
Let dus goed op bij het kopen van je etenswaar in de winkel!
