Je kunt geen website over gezondheid openen, of er wordt wel gesproken over de vrije radicalen die je lichaam aanvallen, en de antioxidanten die daar een oplossing voor zouden zijn. Maar weet jij wat dat precies inhoudt? Nee? Lees dan snel verder!
Eerst even terug naar de schoolbanken: Scheikunde en antioxidanten!
Om het begrip ‘vrije radicalen’ beter uit te kunnen leggen, gaan we eerst even terug naar de basis: Een scheikundelesje! Alles wat je om je heen ziet, inclusief je eigen lichaam, bestaat uit materie die weer bestaat uit moleculen. Een molecuul is een superklein deeltje wat alle informatie en eigenschappen over de betreffende materie bevat. Dit molecuul bestaat op haar beurt weer uit nog kleinere deeltje die we atomen noemen.
Een atoom is het kleinste deeltje wat door de wetenschappers gezien kan worden. Maar ook atomen bestaan weer uit nog kleinere deeltjes. Om een en ander eenvoudig te houden, noem ik alleen de deeltje die voor deze uitleg relevant zijn. Het atoom bestaat uit een positief geladen kern, bestaande uit positief geladen protonen. In een baan om de kern, zweven negatief geladen elektronen.
Deze elektronen zweven in paren van twee. In het geval van een enkele elektron, is het magnetische veld binnen het atoom niet in balans. Op dat moment spreken van een vrije radicaal.
De kettingreactie van vrije radicalen
Deze vrije radicalen komen ons lichaam binnen doordat we ze bijvoorbeeld inademen of door middel van roken. Deze atomen die een oneven aantal elektronen hebben, de vrije radicalen, zijn super actief en ontketenen een ware kettingreactie.
Het incomplete atoom streeft naar evenwicht en zal zich heel snel naar de eerstvolgende atoom reppen om een elektron weg te geven, of er eentje af te pakken. De vrije radicaal is op dat moment weer in evenwicht. Maar de bestolen atoom is op dat moment een vrije radicaal geworden en zal exact hetzelfde doen als de eerste en zal een ander atoom aanvallen.
Op deze manier raakt de celstructuur sterk vervuild omdat er niet-passende elektronen gestolen/weggeven worden. De schade zal zich opstapelen, en na een bepaalde periode zal het effect duidelijk merkbaar worden in de vorm van een snellere veroudering van de huid, hart- en vaatziekten, diabetes, trombose, artritis en zelfs kanker.
Kortom, de celstructuur van je hele lichaam raakt op den duur sterk beschadigt, als je niets onderneemt tegen deze vrije radicalen.
De oplossing: Antioxidanten
Een antioxidant is een atoom die je kan beschermen tegen de vernietigende kettingreactie van de vrije radicalen. Zodra een antioxidant merkt dat een vrije radicaal zich in het lichaam bevindt, biedt de antioxidant zich aan om een elektron af te staan aan de vrije radicaal.
Hierdoor is de vrije radicaal geneutraliseerd. De antioxidant heeft zichzelf hiermee opgeofferd, neutraliseert zichzelf en zal geen andere atomen aanvallen om zichzelf weer in balans te brengen. De kettingreactie is hiermee onderbroken en er zal verder geen schade meer aangericht worden.
Soorten antioxidanten
Bepaalde antioxidanten worden door het lichaam zelf aangemaakt, maar in deze tijd van verdergaande vervuiling die we iedere dag weer inademen, is deze natuurlijke voorraad bij lange na niet genoeg. Deze lichaamseigen antioxidanten zijn bijvoorbeeld bepaalde soorten enzymen.
Er zijn ook andere antioxidanten in de vorm van vitamines en mineralen, die niet door het lichaam zelf aangemaakt worden. Deze moeten we binnenkrijgen door middel van voeding. Bekende voorbeelden hiervan zijn vitamine E en vitamine C. Vitamine C is vooral actief in de waterachtige delen van het lichaam, bijvoorbeeld de lichaamscellen. Vitamine E is daarentegen vooral actief in de vettere delen van lichaam, bijvoorbeeld de vette celmembranen.
Conclusie
Na deze uitleg mag het duidelijk zijn hoe belangrijk goede voeding is, voeding die onder andere een ruime hoeveelheid antioxidanten bevat.
Wil je ook weten waar de vrije radicalen precies vandaan komen? Lees dan even het tweede deel van deze special: Het ontstaan van vrije radicalen
